به بهانه روز جهانی پیشگیری از خودکشی؛
زندگی را زندگی کن
با توجه به اینکه خودکشی به عنوان سومین علت مرگ و میر در بین جوانان 15 تا 29 ساله در جهان شناخته شده است، «زندگی را زندگی کن»، ابتکار WHO برای پیشگیری از خودکشی است که مداخلات کلیدی موثری را توصیه میکند.
به گزارش گروه ترجمه روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، هر سال 10 سپتامبر به مناسبت روز جهانی پیشگیری از خودکشی، مداخلات موثر به منظور جلوگیری از این مشکل جدی بهداشت عمومی مرور میشود.
به گزارش سازمان بهداشت جهانی سالانه 726 هزار نفر بر اثر خودکشی جان خود را از دست میدهند و تعداد افراد بیشتری نیز دست به خودکشی میزنند. هر اقدام یک تراژدی است که خانوادهها، جوامع و کل کشورها را تحت تأثیرات طولانی مدت قرار میدهد.
خودکشی سومین علت مرگ و میر در بین جوانان 15 تا 29 ساله در جهان در سال 2021 اعلام شد.
این پدیده جهانی فقط در کشورهای پردرآمد اتفاق نمیافتد؛ در واقع، نزدیک به سه چهارم (73 درصد) خودکشیها در کشورهایی با درآمد پایین و متوسط در سال 2021 رخ داده است.
چه کسانی در معرض خطر بیشتری هستند؟
ارتباط بین اقدام به خودکشی و اختلالات روانی (به ویژه افسردگی و اختلالات مصرف الکل) در کشورهای با درآمد بالا ثابت شده است. با این حال، بسیاری از خودکشیها در لحظات بحرانی اتفاق میافتد؛ لحظاتی که توانایی مقابله با استرسهای زندگی از قبیل مشکلات مالی، اختلافات رابطهای، یا درد و بیماری مزمن کاهش پیدا میکند.
علاوه بر این، تجربه درگیری، خشونت، سواستفاده یا از دست دادن و احساس انزوا به شدت با رفتار خودکشی مرتبط است. نرخ خودکشی نیز در میان گروههای آسیب پذیری که تبعیض را تجربه میکنند، مانند پناهندگان و مهاجران بالاست. در میان افراد بومی هم اقشاری همچون زندانیان و تراجنسیتیها و ... در معرض خطر بیشتری هستند.
پیشگیری و کنترل
برای جلوگیری از خودکشی و خودآزاری میتوان اقدامات متعددی را انجام داد. «زندگی را زندگی کن»، ابتکار WHO برای پیشگیری از خودکشی است که مداخلات کلیدی موثر، مبتنی بر شواهد زیر را توصیه میکند:
- محدود کردن دسترسی به وسایل خودکشی (مانند آفت کشها، اسلحه گرم، داروهای خاص)؛
- تعامل با رسانهها برای گزارش مسئولانه خودکشی
- پرورش مهارتهای زندگی اجتماعی-عاطفی در نوجوانان
- شناسایی، ارزیابی، مدیریت و پیگیری زودهنگام هر فردی که تحت تأثیر رفتارهای خودکشی است
این موارد باید با ارکان اساسی زیر همراه شوند: تحلیل وضعیت، همکاری چند بخشی، افزایش آگاهی، ظرفیت سازی، تامین مالی، نظارت و نظارت و ارزیابی.
تلاشها در مسیر پیشگیری از خودکشی نیازمند هماهنگی و همکاری بین بخشهای مختلف جامعه، از جمله بخش بهداشت و سایر بخشها نظیر آموزش، رفاه، کشاورزی، صنعت، قانون، دفاع، سیاست و رسانه است. با توجه به ماهیت چندوجهی خودکشی، این تلاشها باید جامع و یکپارچه باشد.
چالشها و موانع
انگ و تابو
انگ خودکشی به ویژه در صورت وجود اختلالات روانی به این معناست که بحث علنی در خصوص این موضوع در بسیاری از جوامع تابو شده است. پیشگیری از خودکشی به دلیل عدم آگاهی از خودکشی به عنوان یک مشکل عمده بهداشت عمومی به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته است.
تاکنون تنها چند کشور «پیشگیری از خودکشی» را در اولویتهای بهداشتی خود قرار دادهاند و تنها 38 کشور گزارش کرده اند که یک استراتژی ملی پیشگیری از خودکشی دارند.
همچنین بسیاری از افرادی که به فکر خودکشی هستند یا اقدام به خودکشی کردهاند، به دنبال کمک نیستند و بنابراین کمک مورد نیاز خود را دریافت نمیکنند.
افزایش آگاهی جامعه و شکستن تابو برای کشورها به پیشگیری از خودکشی کمک شایانی خواهد کرد.
برای راهبردهای مؤثر پیشگیری از خودکشی، نظارت بهتر بر خودکشی و خودآزاری لازم است. تفاوت در الگوهای خودکشی و تغییر در میزان، ویژگیها و روشهای خودکشی، نیاز هر کشور به بهبود جامعیت، کیفیت و بهموقع بودن دادههای مربوط به خودکشی را برجسته میکند.
در سال 2021، «زندگی را زندگی کن» سازمان بهداشت جهانی راهنمای اجرایی برای پیشگیری از خودکشی در کشورها را راه اندازی کرد.
در سطح بهداشت عمومی، خودکشی/خودآزاری یکی از شروط اولویتدار برنامه عملیاتی سلامت روان سازمان جهانی بهداشت (MH GAP: Mental Health Gap Action Program) است که راهنماییهای فنی مبتنی بر شواهد را برای افزایش کیفیت ارایه خدمات و مراقبت در کشورها در زمینههای روانی، عصبی و اختلالات مصرف مواد شامل میشود تا از شناسایی، ارزیابی، مدیریت و پیگیری زودهنگام پشتیبانی کند.
در قالب طرح LIVE LIFE زندگی را زندگی کن، دولتها تشویق و حمایت میشوند تا مجموعهای از مداخلات مبتنی بر شواهد را برای پیشگیری از خودکشی اجرا کنند.
منبع: WHO
انتهای پیام/
کد خبرنگار: 7702 ی.ق