اخبار

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، 22 مردادماه «روز تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی» نام‌گذاری شده است؛ روزی که اهمیت همگرایی، همدلی و نقش‌آفرینی مردم و نهادهای مردمی در حل مسائل جامعه را یادآوری می‌کند. حوزه سلامت نیز از این قاعده مستثنا نیست و تجربه جهانی و ملی نشان داده است که بدون مشارکت فعال مردم و تشکل‌ها، دستیابی به سلامت پایدار و توسعه‌یافته امکان‌پذیر نخواهد بود.

تشکل‌های اجتماعی، اعم از سازمان‌های مردم‌نهاد (NGOها)، خیریه‌ها، انجمن‌های علمی، گروه‌های داوطلبانه و کانون‌های محلی، می‌توانند با فعالیت در محورهای پیشگیری، آموزش، حمایت و مطالبه‌گری، نقش تعیین‌کننده‌ای در بهبود شاخص‌های سلامت ایفا کنند. در حوزه سلامت، این تشکل‌ها به‌عنوان «بازوی توانمندساز نظام سلامت» عمل می‌کنند؛ چرا که از یک‌سو با مردم ارتباط مستقیم دارند و از سوی دیگر می‌توانند نیازها و دغدغه‌های جامعه را به مدیران و سیاست‌گذاران منتقل کنند.

نمونه نقش‌آفرینی تشکل‌ها در ارتقای سلامت

1. آموزش و فرهنگ‌سازی سلامت: برگزاری کارگاه‌ها، کمپین‌های آگاهی‌بخشی درباره بیماری‌ها، تغذیه سالم، بهداشت محیط و پیشگیری از اعتیاد.

2. حمایت از بیماران و خانواده‌ها: تامین دارو، تجهیزات پزشکی یا حمایت مالی برای بیماران خاص، صعب‌العلاج و نیازمند.

3. مقابله با بحران‌ها: مشارکت در امداد و نجات، جمع‌آوری کمک‌های مردمی و توزیع اقلام بهداشتی در بحران‌هایی مانند سیل، زلزله یا پاندمی‌ها.

4. حفاظت از محیط‌زیست و بهداشت عمومی: اقدامات زیست‌محیطی برای کاهش آلودگی هوا و آب که تأثیر مستقیم بر سلامت دارد.

5. توانمندسازی جامعه محلی: آموزش مهارت‌های زندگی سالم و ایجاد فرصت‌های مشارکت جوانان و زنان در فعالیت‌های بهداشتی.

مشارکت اجتماعی؛ رکن توسعه نظام سلامت

 سازمان جهانی بهداشت (WHO) در بیانیه‌های خود بر «مشارکت معنادار مردم» به‌عنوان یکی از ارکان کلیدی توسعه نظام‌های سلامت تاکید دارد. در ایران، سند تحول نظام سلامت و سیاست‌های کلی سلامت نیز بر ضرورت هم‌افزایی میان دولت و جامعه مدنی اشاره کرده‌اند. این مشارکت نه‌تنها موجب افزایش اعتماد عمومی می‌شود، بلکه به بهینه‌سازی استفاده از منابع، شناسایی سریع‌تر مشکلات و طراحی راهکارهای متناسب کمک می‌کند.

 با وجود نقش‌آفرینی گسترده، فعالیت تشکل‌های اجتماعی در حوزه سلامت گاهی با چالش‌هایی همچون محدودیت منابع مالی، موانع اداری و کمبود آموزش تخصصی مواجه است. برای رفع این چالش‌ها می‌توان:

سازوکارهای حمایتی و مشوق‌های قانونی برای تشکل‌ها ایجاد کرد.

ارتباط نظام‌مند میان دانشگاه‌های علوم پزشکی و سازمان‌های مردم‌نهاد برقرار نمود.

ظرفیت‌سازی و آموزش اعضای تشکل‌ها را در اولویت قرار داد.

 روز تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی فرصتی است تا یادآور شویم سلامت جامعه، مسئولیتی مشترک است که تنها با همکاری دولت، مردم و نهادهای مدنی محقق می‌شود. هرچه این پیوند محکم‌تر و تعامل سازنده‌تر باشد، مسیر دستیابی به جامعه‌ای سالم، توانمند و پویا کوتاه‌تر خواهد شد.

نقش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در توسعه مشارکت اجتماعی حوزه سلامت

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به‌عنوان یکی از دانشگاه‌های پیشرو کشور، همواره مشارکت اجتماعی را بخشی جدایی‌ناپذیر از رسالت آموزشی، پژوهشی و خدماتی خود دانسته است. این دانشگاه با بهره‌گیری از ظرفیت دانشجویان، اعضای هیئت علمی و کارکنان، و همچنین همکاری با سازمان‌های مردم‌نهاد و گروه‌های داوطلب، برنامه‌های متنوعی را برای ارتقای سلامت جامعه اجرا کرده است.

ایجاد و حمایت از کانون‌های دانشجویی سلامت، برگزاری پویش‌ها و کمپین‌های سلامت‌محور، حضور فعال در بحران‌ها و شرایط اضطراری همچون مدیریت کرونا، حوادث طبیعی و بحران‌های زیست‌محیطی، با همراهی گروه‌های داوطلب و تشکل‌های مردمی، تقویت شبکه ارتباطی با جمعیت تحت پوشش به‌ویژه در مناطق تحت پوشش شبکه‌های بهداشت و درمان را می‌توان از اقدامات شاخص دانشگاه در این حوزه دانست. 

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی می‌کوشد با فراهم آوردن بسترهای بیشتر برای تعامل سازنده میان نظام سلامت با اقداماتی همچون توسعه کارگاه‌های آموزش داوطلبان، ایجاد بانک اطلاعاتی تشکل‌های فعال سلامت و طراحی پروژه‌های مشترک میان دانشگاه و سازمان‌های مردم‌نهاد علاوه بر بهبود شاخص‌های سلامت الگویی ملی برای پیوند میان علم، مدیریت و مشارکت مردمی ارایه دهد.

انتهای پیام/

کدخبرنگار: 7703م.ر