مصرف منظم دارو؛ شرط اصلی موفقیت درمان سل
رییس گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شرط اصلی موفقیت درمان سل را مصرف منظم و کامل دارو عنوان کرد و گفت: اگر داروهای ضدسل به صورت منظم استفاده نشود، بیماری به سل مقاوم به درمان تبدیل میشود.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و به نقل از معاونت بهداشت، دکتر سیمین دخت بیات درباره بیماری سل توضیح داد: سل یک بیماری عفونی است که بر اثر مایکوباکتریومهای سلی ایجاد میشود و میتواند تقریبا تمام اعضای بدن را مبتلا کند، ولی شایعترین شکل بیماری سل ریوی است.
به گفته وی ورود میکروب سل به بدن تقریبا همیشه از راه تنفس است ولی پس از ورود به ریه و ایجاد ضایعه اولیه میتواند از طریق جریان خون، عروق لنفاوی و برونشها به دیگر قسمت های بدن منتشر شود.
سل چگونه از بیمار به فرد سالم منتقل می شود؟
دکتر بیات درباره راه سرایت بیماری گفت: میکروب سل به صورت ذرات ریز وارد هوا شده و توسط سرفه ،عطسه، صحبت، خنده و یا فریاد بیمار، در هوا پخش می شود.
وی اضافه کرد: یک سرفه بیمار مبتلا به سل یا پنج دقیقه صحبت کردن میتواند سه هزار ذره میکروبی وارد هوا کرده و یک عطسه حتی بیش از این تعداد ذرات میکروبی را ایجاد میکند.
رییس گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشت با اشاره به ماندگاری طولانی میکروب سل در محیط گفت: این ذرات میکروبی چون بسیار کوچک هستند، در هر فضای بسته برای مدت طولانی میتوانند به طور معلق در هوا باقی بمانند، به همین دلیل هوای اتاق آلوده شده به میکروب سل، حتی در غیاب بیمار نیز می تواند موجب انتقال بیماری شود.
وی مکانهای پرازدحام، کوچک، سربسته، کم نور، مرطوب و بدون تهویه مناسب را بهترین شرایط برای انتقال بیماری عنوان کرد و گفت: تابش مستقیم آفتاب در عرض پنج دقیقه باسیل سل را از بین میبرد.
دکتر بیات با اشاره به این که برای انتقال بیماری سل، تماسهای طولانی و ورود تعداد زیاد میکروب سل نیاز است، گفت: انتقال میکروب سل از بیمار به اطرافیان به شرایط محیط و مدت زمان تماس با بیمار بستگی دارد.
وی با اشاره به این که افرادی که به مدت طولانی در تماس نزدیک با بیماران مسلول ریوی و یا سل حنجره باشند بیشترین میزان خطر ابتلا به سل را دارند، گفت: منظور از تماس نزدیک کسانی هستند که از سه ماه قبل از تشخیص بیماری سل با بیمار در یک منزل زندگی کردهاند و یاحداقل یک شب، یا ساعات طولانی و متوالی طی روز در یک مکان بسته یا اتاق، با بیمار به سر برده باشند.
وی بهترین راه برای توقف انتقال سل را، جداسازی بیمار از اطرافیان و شروع درمان دارویی عنوان کرد و گفت: شروع درمان دارویی در کاهش انتقال بیماری بسیار موثر است.
چه افرادی در معرض خطر ابتلا به بیماری سل هستند؟
رییس گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشت خاطر نشان کرد: همه افراد بشر استعداد ابتلا به سل را دارند اما کودکان کم سن، افراد سالمند، بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه، سوء تغذیه، دیابت، سرطانها و ایدز همچنین افرادی که داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی بدن را استفاده میکنند بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به بیماری سل هستند.
وی با تاکید بر توجه به ایمن سازی کودکان اظهار کرد واکسیناسیون (بثژ) در بدو تولد از بروز موارد خطیر و مرگ ناشی از سل ارزنی و مننژیت سلی جلوگیری میکند.
علائم بیماری سل ریوی کدام است ؟
به گفته این پزشک هماهنگ کننده سل معاونت بهداشت شایعترین علامت ابتلا به بیماری سل ریوی سرفه پایدار به مدت دو هفته یا بیشتر است که معمولاً با خلط و گاهی خلط خونی همراه است.
وی اظهار کرد: علایم عمومی و مشترک در بیماری سل شامل تب،کاهش اشتها،کاهش وزن، بیحالی، تعریق شبانه، خستگی زودرس و ضعف عمومی است و ممکن است علائمی از جمله تنگی نفس و درد قفسه سینه نیز وجود داشته باشد.
آیا تمام انواع سل مسری است و به اطرافیان منتقل می شود؟
دکتر بیات تصریح کرد بیماران مبتلا به سل ریوی با نتیجه مثبت آزمایش خلط و مبتلایان به سل حنجره می توانند میکروب را در هوا پخش و بیماری را به اطرافیان منتقل کنند.
تشخیص بیماری سل چگونه است؟
رییس گروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشت گفت اولین قدم برای تشخیص انجام سه نوبت آزمایش خلط است و افراد مشکوک یعنی افرادی که بیش از دو هفته سرفه داشته و یا خلط خونی دارند باید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنند.
آیا بیماری سل درمان پذیر است؟
وی با تاکید بر اینکه خوشبختانه امروزه با داروهای موجود بیماران مبتلا به سل بهبود کامل پیدا میکنند، ادامه داد: اکثر داروهای ضدسل خوراکی است و نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد، ضمن اینکه طول مدت درمان این بیماری حداقل شش ماه است.
دکتر بیات شرط اصلی موفقیت درمان سل را مصرف منظم و کامل دارو عنوان کرد و گفت: بیمار مبتلا به سل داروهای روزانه خود را با نظارت مستقیم و مشاهده کارمند بهداشتی و یا فرد آموزش دیده مصرف میکند.
به گفته وی از مزایای این روش که «درمان کوتاه مدت با نظارت مستقیم» یا به اختصار «داتس» نامیده میشود این است که از قطع خود سرانه دارو ومقاوم شدن میکروب های سل نسبت به داروهای موجود جلوگیری میشود.
دکتر بیات هشدار داد: اگر داروهای ضدسل به صورت منظم استفاده نشود، بیماری به سل مقاوم به درمان تبدیل میشود.
به گفته وی سل مقاوم به درمان بیماری کشنده و درمان آن بسیار سخت و پر هزینه است.
دکتر بیات شعار جهانی سال 2024 مبارزه با سل را«بله، ما میتوانیم به سل پایان دهیم» عنوان کرد وافزود: در این مناسبتها تلاش میشود با اطلاع رسانی وحساسسازی همگانی ضمن پیشگیری از بیماری، انگ و بدنامی همراه با این بیماری کاسته شود.
وی یادآور شد: با توجه به تحقیقات ارزنده محمدبن زکریای رازی درباره بیماری سل، 23 مهرماه هرسال مقارن باسال روز درگذشت این طبیب ایرانی «روزملی مبارزه باسل» نامگذاری شده است.
بر اساس این گزارش کلیه خدمات مبارزه با سل اعم از تشخیص، آزمایش خلط، ویزیت پزشک، دارو، پیگیری و کنترل اطرافیان بیمار در سراسر کشور به صو رت رایگان از طریق مراکز خدمات جامع سلامت رایگان ارایـه میشود و واحدهای بهداشتی آماده ارایه خدمت و پاسخگویی به سوالات مراجعان است.
انتهای پیام/
کدخبرنگار:7701س.ق