دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، از پیشگامان ارتقای فرهنگ اهدای عضو در کشور/ صدور بالغ بر چهار میلیون کارت اهدای عضو
قائم مقام واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، عنوان کرد: دانشگاه در زمینه فرهنگسازی اهدای عضو از پیشتازان در سراسر کشور محسوب می شود و بر اساس گزارشات ثبت شده تاکنون بالغ بر چهار میلیون و 270 هزار نفر از طریق مراجعه به سایت، کارت اهدای عضو دریافت کرده اند.
قائم مقام واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، عنوان کرد: دانشگاه در زمینه فرهنگسازی اهدای عضو از پیشتازان در سراسر کشور محسوب می شود و بر اساس گزارشات ثبت شده تاکنون بالغ بر چهار میلیون و 270 هزار نفر از طریق مراجعه به سایت، کارت اهدای عضو دریافت کرده اند.
دکتر فریبا قربانی، قائم مقام واحد فراهم آوری اعضای پیوندی در گفت وگو با روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به بهانه فرارسیدن روز ملی اهدای عضو، در خصوص آغاز روند فرهنگ سازی دانشگاه در راستای اهدا و پیوند اعضا، عنوان کرد: سال 1383 واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه در بیمارستان مسیح دانشوری پایه گذاری شد.
وی ادامه داد: پیرو مشکلاتی که در زمینه آشنا کردن مردم با موضوه مرگ مغزی وجود داشت، یکی از فعالیت های فرهنگی جهت گسترش این آگاهی، انتشار نتایج پیوند عضو و اثراتی که خانواده اهداکننده بر زندگی چندین خانواده نیازمند پیوند رقم می زند، طراحی و راه اندازی سایت اهدای عضو دانشگاه بود که در سال 1384 اتفاق افتاد و مقدمه ای در راستای ایجاد بستر مناسب برای صدور کارت اهدای عضو شد.
وی با اشاره به اینکه مردم با درج مشخصات خود در این سایت می توانند تقاضای صدور کارت اهدای عضو به صورت فیزیکی را ثبت کنند، عنوان کرد: افراد با ثبت نام در سایت اهدای عضو، رضایت قلبی برای اهدای اعضای خود در صورت بروز مرگ مغزی را اعلام می کنند. با داشتن این کارت خانواده این فرد در جریان رضایت او قرار می گیرند و دشواری تصمیم گیری برای آنها تا حدودی مرتفع خواهد شد. البته به هیچ عنوان کارت اهدای عضو ارزش قانونی ندارد و حتی اگر فرد به صورت محضری وصیت و رضایت خود را اعلام کند، بنا به فتوای امام خمینی (ره) واحد فراهم آوری اعضا هیچ اقدامی صورت نمی دهد و فقط تصمیم اولیای دم شرط است.
دکتر قربانی، سایت ehda.ir را از سایت های پرمخاطب در این زمینه دانست و افزود: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این زمینه یکی از پیشتازان در سراسر کشور محسوب می شود و بر اساس گزارشات ثبت شده تاکنون بالغ بر چهار میلیون و 270 هزار نفر از طریق مراجعه به این سایت، کارت اهدای عضو دریافت کرده اند.
قائم مقام واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه، ادامه داد: در پی به راه افتادن یک موج تبلیغاتی در راستای فرهنگسازی اهدای عضو، استقبال مردم نیز افزایش می یابد، البته در شرایط عادی هم همچنان درخواست های بسیاری در سایت ثبت می شود. همچنین در ایام مذهبی نیز میزان مراجعه و ثبت درخواست در سایت روندی صعودی به خود می گیرد.
راهکارهای واحد فراهم آوری اعضا برای شناسایی موارد مشکو به مرگ مغزی در بیمارستان ها
دکتر قربانی تصریح کرد: روزانه بالغ بر 50 بیمارستان تحت پوشش دانشگاه توسط نیروهای واحد فراهم آوری اعضا از لحاظ وجود موارد احتمالی مرگ مغزی رصد می شوند. موارد احتمالی مرگ مغزی، بیمارانی هستند که دچار کاهش سطح هوشیاری می شوند، برای اطمینان بیشتر پزشک هماهنگ کننده، نمره سطح هوشیاری 3، 4 و 5 را مورد بررسی قرار می دهد.
دکتر قربانی در خصوص راهکارهای شناسایی موارد مشکوک به مرگ مغزی، عنوان کرد: یکی از اقدامات برقراری تماس 2 عضو تیم شناسایی تلفنی با بخش مراقبت ویژه و اورژانس تمام این بیمارستان هاست. بازرسانی که از سوی معاونت درمان به واحد معرفی شده اند نیز تمام بیمارستان ها را به تناوب سرکشی می کنند. در کنار این دو راهکار، برخی پرستاران شاغل در این بیمارستان ها نیز در صورت امکان گزارشاتی را به واحد ارائه می دهد تا اگر مورد مشکوکی وجود داشت، شناسایی شود و سپس پزشک هماهنگ کننده اعضا دست به کار می شود.
وی از فعالیت 25 هماهنگ کننده پیوند عضو در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خبر داد و گفت: پزشک، پرستار یا دانشجوی پزشکی با عنوان پزشک هماهنگ کننده پیوند، تمام موارد مرگ مغزی را در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه مورد معاینه بالینی و پاراکلینیکی قرار می دهند. اگر بررسی مرگ مغزی به تشخیص قطعی نزدیک شد، بر اساس آموزش ها، تجربه های شخصی و توانمندی های فردی با خانواده های این عزیزان جلسه ای برگزار، واقعیت را مطرح و جزئیات حق انتخاب اهدای عضو را نیز بیان می کنند. پس از کسب رضایت از خانواده، بیمار به واحد فراهم آوری اعضا در بیمارستان مسیح دانشوری منتقل می شود تا بررسی های نهایی مرگ مغزی انجام و برای اهدای عضو اقدام شود.
افزایش پنج برابری رضایت خانواده بیماران مرگ مغزی به اهدای عضو
قائم مقام واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه عنوان کرد: به طور کلی یک تا پنج درصد مرگ هایی که در بیمارستان اتفاق می افتد، با تابلوی مرگ مغزی است که در تمام این موارد قابلیت اهدای عضو وجود ندارد. در ابتدای کار حدود 10 درصد خانواده های بیماران به اهدای عضو رضایت می دادند، اما اکنون این رقم به 50 درصد رسیده و این به دلیل حجم اطلاع رسانی و فرهنگسازی در این خصوص است.
وی ادامه داد: در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، از سال 1383 تاکنون بالغ بر2 هزار و 10خانواده بیمار مرگ مغزی به اهدای اعضا رضایت داده اند. البته حجم کاری واحد فراهم آوری، چندین برابر این رقم است. حاصل تمام تلاش های پرسنل در واحد فراهم آوری اعضا، اهدای 3 هزار و 370 کلیه، هزار و 755 کبد، 99 ریه، 56 پانکراس و 430 قلب بوده است.
برای برخی از اعضا همچون کلیه، اگر اهداکننده ای پیدا نشود، روش درمانی جایگزین (دیالیز) وجود دارد، اما برای قلب ، ریه و کبد این امکان فراهم نیست.
دکتر قربانی با اشاره به اینکه در بحران کرونا نیز بیش از صد اهدای عضو انجام شده است، افزود: بحران کرونا از تمامی جوانب، از جمله برقراری ارتباط با خانواده ها و اعتمادسازی، کار را برای پرسنل واحد سخت کرد و از طرفی در پاندمی، تمام کادر درمان برای مراقبت از بیماران، بسیج شده بود.
اعضای اهدایی تحت شرایط خاص به سراسر کشور نیز منتقل می شوند
زمانی که یک دهنده عضو شناسایی و وارد واحد می شود، اولین گام ارائه گزارش به وزارت بهداشت است تا به استناد به سیستم تخصیص عضو و براساس اولویت بندی، بیمارستان های مقصد برای انجام پیوند مشخص شوند. اعضایی مثل کلیه و کبد که امکان نگهداری بیشتر از 7، 8 ساعت میسراست، طبق لیست انتظار مراکز ممکن است به استان های دیگر منتقل شوند.
به گفته وی، قلب و ریه اهدایی، به علت شرایط حساس نگهداری، فقط در سطح استان تهران قابلیت پیوند دارد، به این معنی که عضو به بیمارستان های پایتخت منتقل می شود و بیمار، حتی اگر ساکن پایتخت نباشد، باید برای عمل پیوند عضو به تهران بیاید.
اهمیت اطلاع رسانی در ارتقای فرهنگ سازی در زمینه اهدای عضو
قائم مقام واحد فراهم آوری اعضای پیوندی دانشگاه بر ضرورت حرکت در راستای فرهنگ سازی تاکید کرد و گفت: این اصل مهم است که حتی اگر تمایل به فرهنگ سازی وجود ندارد، ضد فرهنگ نیز عمل نشود. برخی رسانه ها باید به این مهم توجه کنند و زحمات کادر درمان را هدر ندهند. پیوند عضو ابعاد فقهی، انسانی، اخلاقی و حقوقی دارد و نباید با چالش اطلاع رسانی مواجه شود.
دکتر قربانی تصریح کرد: در ابتدای امر، طبق مطالعات انجام شده در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، 44 درصد موارد عدم رضایت خانواده ها به اهدای عضو ناشی از نبود آگاهی و آشنایی کافی نسبت به واقعیت مرگ مغزی بوده است. این مطالعه 6 سال بعد تکرار شد و نتایج آن حاکی از کاهش این رقم به 26 درصد بود. این ارقام نشان می دهد اطلاع رسانی و آگاه سازی تاثیر بسزایی در فرهنگ سازی خواهد داشت.
وی کل فرآیند اهدای اعضا را مدیون بخشش خانواده های بیماران داسنت و گفت: از گیرنده ها درخواست دارم تمام تلاش خود را در جهت مراقبت از امانتی که در اختیار دارند، به کار گیرند. همچنین امیدوارم در تمام فرآیند رساندن عضو از بیمار مرگ مغزی به بیمار نیازمند پیوند، کوتاهی صورت نگیرد.
انتهای پیام/
کد خبرنگار: 7702 ی.ق