معاون رییس جمهور مطرح کرد
آلودگی هوا و تغییر اقلیم؛ چالشهای مشترک سلامت و محیط زیست
دکتر شینا انصاری، معاون رییسجمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، در بیست و هشتمین همایش ملی و نهمین همایش بینالمللی بهداشت محیط با تاکید بر اثرات مستقیم آلودگی هوا و تغییر اقلیم بر سلامت، هشدار داد که خشکسالی، سیلاب، محدودیت منابع و آلایندههای محیطی پیامدهای جدی برای بهداشت عمومی دارند و مدیریت این چالشها نیازمند راهکارهای علمی و سیاستگذاری هماهنگ است.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر شینا انصاری در بیست و هشتمین همایش ملی و نهمین همایش بینالمللی بهداشت محیط که با نگاهی همهجانبه به آلودگی هوا، تنش آبی، اقلیم، طغیان بیماریهای منتقله از آب و غذا، سواد سلامت، نابرابری بهداشتی و بار بیماریهای ناشی از عوامل خطر محیطی با تکیه بر دانش موجود در کشور در تالار امام خمینی(ره) دانشکده پزشکی برگزار شد، اثرات تغییر اقلیم بر بهداشت محیط زیست را مورد توجه قرار داد و گفت: محیط زیست، سلامت و بهداشت موضوعاتی در هم تنیدهاند.
وی با بیان اینکه در روزهای سرد سال یا مشکلات وارونگی هوا مواجه هستیم تاکید کرد: تلاش داریم با مداخلات و راهکارهای اساسی آلایندههای زیست محیطی که موجب آلودگی هوا میشوند را به حداقل برسانیم.
محدودیت منابع زیست محیطی یکی دیگر از محورهای مورد بحث معاون رییس جمهور در این مراسم بود.
وی افزود: آلودگی آب و خاک، پسماندها، شیرآبهها و به طور کلی مدیریت پنج گانه پسماندها ( پسماندهای عادی، کشاورزی، صنعتی، ویژه و پزشکی) ضمن تامین منابع ضرورت دارد.
وی با بیان اینکه سلامت و بهداشت دو موضوع وابسته به هم هستند، اضافه کرد: در سال 1396 قانونی به تصویب رسید که یکی از مهمترین اسنادبالادستی برای دسترسی به اهداف زیست محیطی تلقی میشد اما با وجود گذشت هشت سال و وجود آیین نامههای اجرایی، اهداف این قانون تحقق پیدا نکرده است.
منابع آلودگی متحرک و نقش آن در آلودگی هوای کلان شهرها
وی از فعالیت کارگروه مدیریت هوا در دولت چهاردهم خبر داد و افزود: این کارگروه برای شهرهای مختلف و با اولویت منابع آلودگی متحرک و غیرمتحرک آغار به کار کرده است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست ایران ادامه داد: موتورسیکلتهای فرسوده به عنوان منابع آلودگی متحرک نقش بزرگی در آلودگی هوای کلان شهرها ایجاد میکنند، باید طرحهای جایگزینی به سرعت در دستور کار باشد.
وی با بیان اینکه منبع آلودگی برخی شهرها مثل اراک و اهواز ثابت است، تاکید کرد: با تمرکز بر کاهش آلودگی هوا اقدامات موثری اجرا خواهد شد.
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و خورشیدی بخش دیگری از سخنان رییس سازمان حفاظت محیط زیست ایران را به خود اختصاص داد.
وی با بیان اینکه کشورهای غرب آسیا بیش از میانگین جهانی با پدیده افزایش دما، خشکسالی، تغییر در الگوی بارندگی، سیل و طوفان مواجهه هستند افزود: این موارد نقش برجستهای در بهداشت و تشدید عوامل بیماریزا ایفا میکند.
تغییر اقلیم بحرانی برای مردم و سیاستمداران
دکتر انصاری تاکید کرد: باید تغییر اقلیم را مانند بحران تلقی کرد چرا که تاثیرات مستقیمی بر سلامت دارد و چالش بزرگی برای مردم و سیاستمداران ایجاد میکند.
خشکسالی و سیل دو روی یک سکه
به گفته وی خشکسالی و سیل دو روی یک سکه در تغییر اقلیم هستند که آسیبهای جسمی، بیماری و مرگ را به همراه دارند.
وی با اشاره به اینکه خشکسالی، خشک شدن تالابها و بیانزایی، طوفانی از آلایندهها را به همراه دارد، گفت: اجرای سیاستهای سلامت محور مبتنی بر تغییرات شرایط اقلیمی راهبرد اصلی دولت و سازمان حفاظت محیط زیست ایران است.
وی از تصویب و اجرای برنامههای هفتم توسعه در مدیریت تغییرات اقلیمی خبر داد و افزود: توسعه اقتصاد سبز، بهینهسازی مصرف انرژی، تنوع بخشی، افزایش سازگاری در تغییر اقلیم در آب و کشاورزی از جمله آن است.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست ایران ادامه داد: باید انسجام سازمانی و دیپلماسی محیط زیستی با همکاری دستگاههای اجرایی و مراجع علمی با کمک اساتید و در موضوعات مرتبط با تغییرات اقلیمی، سازگاری و پیامدهای تغییرات اقلیمی پررنگتر شود.
دکتر حسینعلی شهریاری رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز در این همایش با تاکید بر اینکه اگر در بهداشت دستاورد قابل توجهی نداشته باشیم، قطعا درمان هم اثرگذاری کافی را ندارد، ادامه داد: باید منابع پایدار برای بهداشت و سلامت پیشبینی کنیم.

وی ارتقای سطح بهداشت و پیشگیری را دو اصل مهم در سلامت عنوان کرد.
دکتر شهریاری جذب نیروی انسانی در حوزه بهداشت را ضروری عنوان کرد و گفت: متاسفانه بهداشت محیط به اندازه کافی مورد توجه نبوده است.
رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای با اشاره به اینکه آلایندههای متحرک نقش پررنگی در آلودگی هوا دارند، وضعیت نامطلوب آب آشامیدنی و مدیریت پسماندها و شیرآبهها را نیز یادآور شد.
وی ادامه داد: امروز دغدغه سیستم بهداشت و درمان دارو است و این در حالی مطرح میشود که میتوان با مداخلات بهداشتی و پیشگیرانه نیاز به دارو را به کمترین میزان ممکن برسانیم.
افت کیفیت آب تهدیدی پنهان برای سلامت
دکتر محمد اسماعیل قیداری رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی نیز در این مراسم با اشاره به اینکه سلامت از دیرباز دغدغه انسانها بوده است، اظهار کرد: گرانبهاترین هدیه خداوند به انسان حیات است.
وی ادامه داد: سلامت از محیط زیست تاثیرپذیری دارد و بیماریها از محل زندگی انسان هرگز جدا نبودهاند.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به روند صنعتی شدن جوامع و تبعات آن، گفت: سلامت به شدت تحت تاثیر محیط زیست است و در آینده این وابستگی بیشتر نیز خواهد شد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه تغییر اقلیم و خشکسالی نیز تبعاتی دارد توضیح داد: برای مثال کاهش ذخایر آبی، کیفیت آب را دچار مشکل میکند.
وی با تاکید بر اینکه افت کیفیت آب سلامت را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد، عنوان کرد: افت کیفیت آب تهدیدی پنهان برای سلامت است.

دکتر قیداری ادامه داد: آلودگی هوا که مسائل مختلفی در آن دخیل هستند نیز امروز یکی از بزرگترین دغدغه کشور است.
رسالت دانشگاهها ارایه راهکارهای علمی به سیاستمداران حوزه محیط زیست است
وی با یادآوری این که خاک، آب و هوایی که تنفس میکنیم بر ابعاد مختلف زندگی ما اثر دارند اضافه کرد: نقش اصلی در حوزه سلامت اقلیم، نقش فردی نیست بلکه در این حوزه نقش سیاستگذاران و تصمیمگیرندگان حیاتی است.
آینده در گروی محیط زیست سالم
به گفته رییس دانشگاه رسالت دانشمندان و دانشگاهها ارایه راهکارهای علمی به سیاستمداران حوزه محیط زیست است؛ باید این موضوع را به آنان یادآوری کنیم که آینده در گروی محیط زیستی سالم است.
دکتر قیداری با اشاره به اینکه آسیبهای زیست محیطی کودکان را بیشتر در معرض خطر قرار میدهد، اضافه کرد: ساختار بدن کودک با بزرگسال متفاوت است و واکنش بدن کودکان در برابر آلودگی به مراتب بیشتر است.
وی جمعبندی اطلاعات مبتنی بر دانش برای بهبود وضعیت محیط زیست از سوی دانشمندان و دانشگاهیان را خواستار شد و ادامه داد: پیشرفت توسط انسان سالم شکل میگیرد و این مهم وابسته به محیط زیستی سالم است.
ارتقای تکنولوژی با هدف رفع نیارها در دستور کار
دکتر رضا انصاری معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران نیز در این همایش با اشاره به اینکه باید در کشور نهاد علم و دانش جایگاه خود را در نظام تصمیمگیری به معنای واقعی پیدا کند ادامه داد: باید تمام مسئولان و متولیان نهاد علم و دانش در کشور خواستههای مشترک داشته و بر ضرورت اجرای آن اصرار داشته باشند.
وی گفت: باید تصمیمها به راهبرد و پیوست علمی داشته باشد.
معاون وزیر صمت ادامه داد: در نوآوری و تکنولوژی همچنان چالشهایی وجود دارد، باید ارتقای تکنولوژی با هدف رفع نیارها و مشکلات در دستور کار باشد.
دکتر انصاری گزارشی درباره فعالیتهای صنایع و شهرکهای صنعتی ارایه داد و افزود: شهرکهای صنعتی خصوصی که با تکنولوژی مناسبتر فعالیت دارند، بهرهوری بالاتری دارند. ضمن اینکه به محیط زیست هم کمتر آسیب وارد میکنند.
وی با بیان اینکه دانشگاهها میتوانند در حوزه توسعه تکنولوژی فعال باشند، ادامه داد: باید با روشهای علمی مسائل را بررسی و احصا کرد.
مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران ادامه داد: نباید صرفا درگیر خطمشی گذاری باشیم و در این مسیر از استراتژی غافل شویم، اگر در دانشگاهها برای مشکلاتی مثل رفع چالشهای زیست محیطی فکری نشود مشکلات رفع نخواهند شد.
وی اضافه کرد: بدون همکاری و استفاده از تکنولوژی توسعه معنا ندارد.
بهداشت محیط محور توسعه پایدار
در ادامه دکتر انوشیروان محسنیبندپی رییس انجمن علمی بهداشت محیط ایران ضمن قدردانی از میزبانی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در برگزاری این همایش اظهار کرد: ترکیبی از علم و مهارت برای اصلاح و کنترل عوامل بیماریزا تعریفی از بهداشت محیط است.

وی با بیان اینکه عوامل ارثی و محیطی سلامت را دستخوش تغییر میکند، ادامه داد: بدون شک برای کنترل و مهار عوامل محیطی وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه 24 درصد از بار بیماریهای ناشی از عوامل محیطی است، خاطرنشان کرد: در ایران سهم خطر عوامل محیطی در موارد فوت سالیانه در سال 2023، 26 درصد بالاتر از سهم این عوامل در جهان گزارش شده است.
دکتر محسنیبندپی با اشاره به کسب رتبه برتر دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی در تحقیقات و فناوری، استفاده از تجارب ارزنده پژوهشی دانشگاه در راستای پیشگیری از عوامل خطر زیست محیطی را خواستار شد.
سرب تهدیدی برای هوش کوکان
رییس انجمن علمی بهداشت محیط ایران به سهم بالای مواجهه با سرب (سهم 37 درصدی) و افزایش ایجاد بار بیماریهای در کشور اشاره کرد و گفت: سرب بر میزان هوش کودکان اثر مخرب دارد.
وی وضعیت شاخص امنیت آب در ایران در مقایسه با کشورهای منطقه را بررسی کرد و افزود: ایران از نظر شاخص امنیت آب با امتیاز 48 و وضعیت ناایمن در جایگاه 18 منطقه قرار دارد و این رقم فاصله زیادی با کشورهای رده اول منطقه مثل کویت و فلسطین اشغالی دارد.
به گفته دکتر محسنیبندپی مهمترین سنجه قابل مدیریت و اصلاح برای بهبود وضعیت امنیت آب در کشور حکمرانی آب، کیفیت آب و ارزش اقتصادی آب است.
وی ادامه داد: تجارب جهانی نشان میدهد که بهداشت محیط محور توسعه پایدار است.
رییس انجمن علمی بهداشت محیط ایران تاکید کرد: اگر برنامههای توسعه پایدار در کشور تقویت نشود، برنامههای افزایش کیفیت زندگی و رضایت عمومی و کاهش نابرابریها و کمک به تحقق عدالت در سلامت راه به جایی نمیبرد.
دکتر محسنیبندی خاطرنشان کرد: پیادهسازی نظام مدیرت یکپارچه منابع آب میتواند مشکلات کمبود آب را کاهش دهد.
وی بیان کرد: پنج درصد از مساحت کشور، حدود 80 هزار کیلومتر مربع در نتیجه حفر چاه و برداشت بیرویه از سفرههای آب زیرزمینی دچار فرونشست زمین شده است و این در شرایطی است که در کشور 320 حلقه آب غیر مجاز برداشت میکنیم، ما به ازای هر کیلو برداشت محصول دو نیم برابر آب مصرف میکنیم، این میزان در دنیا برعکس است.
رییس انجمن علمی بهداشت محیط ایران با تاکید بر اینکه تنها کمتر از 15 درصد تکالیف قانون هوای پاک در کشور اجرا شده است، اضافه کرد: بهبود کیفیت هوا از طریق اجرای کامل قانون هوای پاک و اقدامات موثرتر برای کنترل آلودگی هوا شدنی است.
دکتر محسنیبندپی ادامه داد: در کشور بیشتر از 53 هزار مورد مرگ در سال، یعنی حدود 15 درصد موارد مرگ منتسب به آلودگی هواست.
وی تدوین و اجرای برنامههای کاهش آسیبپذیری، ارتقا و تابآوری و سازگاری با تغییر اقلیم را خواستار شد و توضیح داد: تغییرات اقلیمی اختلالات زیادی در کاهش کمیت و کیفیت منابع آبی ایجاد میکند، ضمن اینکه افزایش وقوع بلایای طبیعی، تشدید آلودگی هوا، موج گرمایی و تهدید سلامت عمومی از جمله آن است.
رییس انجمن علمی بهداشت محیط ایران گفت: بدون برنامه سازگار با تغییر اقلیم سایر مداخلات محیطی نیز پایدار نخواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه بهداشت محیط سرمایهگذاری برای سلامت، رفاه مردم و توسعه پایدار کشور است، تقویت پیادهسازی مدیریت پسماند، آموزشهای عمومی بهداشت محیط زیست را خواستار شد.
حل مشکلات زیست محیطی نیازمند تکنولوژی
دکتر علیرضا مصداقینیا استاد پیشگام مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی تهران و رییس سابق انجمن علمی بهداشت محیط ایران نیز در این همایش تاکید کرد: باید از حمایتهای اساتید و سیاستمداران کشوری و دانشگاهی بیش از پیش برای بهبود شرایط زیست محیطی بهره ببریم.

وی با اشاره به اینکه تغییر نگرش بر آموزش و تحقیقات راهکار مناسبی برای بهبود وضعیت زیست محیطی در کشور است، گفت: حل مشکلات زیست محیطی به تکنولوژی وسیعی نیاز دارد.
این استاد دانشگاه تاکید کرد: سلامت وابسته به هوا، آب و مواد غذایی سالم است، اگر بتوانیم محیط بهداشتی و سالمی ایجاد کنیم حدود یک چهارم بار بیماریها را کنترل خواهیم کرد.
آلودگی هوا تهدیدی بالقوه برای سلامت جنین
دکتر محمد رفیعی دبیر علمی بیست و هشتمین همایش ملی و نهمین همایش بینالمللی بهداشت محیط نیز ضمن خیر مقدم به حاضرین در این مراسم از حمایتهای سازمان بهداشت جهانی و فدراسیون بینالمللی بهداشت محیط در برگزاری این همایش خبر داد.

به گفته وی این همایش با نگاهی همهجانبه به آلودگی هوا، تنش آبی، اقلیم، طغیان بیماریهای منتقله از آب و غذا، سواد سلامت، نابرابری بهداشتی و بار بیماریهای ناشی از عوامل خطر محیطی با تکیه بر دانش موجود در کشور برگزار شده است.
دبیر علمی این همایش با اشاره به اینکه در ین همایش 25 مقاله در قالب هشت نشست و 230 پوستر برگزار خواهد شد ادامه داد: در این مراسم از متخصصان پیشکسوت و صاحبنظر در حوزه بهداشت و محیط زیست نیز قدردانی خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه بنیان سلامت جامعه در گروی توسعه پایدار است، گفت: سرمایهگذاری بر سلامت نسل امروز و امانتداری محیط زیست برای نسل فردا وظیفه ملی و بینالمللی است.
دکتر رفیعی با بیان اینکه ایران با مشکلاتی مثل فرسایش خاک و بحران آلودگی هوا مواجهه است، ادامه داد: بیشتر کلانشهرها به لحاظ آب و هوا وضعیت مناسبی ندارند و روزانه در برخی نقاط شهروندان در معرض بیش از هزار ماده شیمایی قرار میگیرند.
وی به نقش 75 درصدی بیماریهای غیر واگیر اشاره کرد و ادامه داد: ایران سالهاست با مشکل آلودگی هوا دست و پنجه نرم میکند.
دکتر رفیعی با بیان اینکه سقط جنین و مردهزایی یکی دیگر از پیامدهای آلودگی هواست، ادامه داد: آلودگی هوا تهدیدی بالقوه برای سلامت جنین است.
به گفته وی بخش عمده پسماندهای غیرصنعتی دپو یا به صورت غیرقانونی دفع میشوند.
وی تاکید کرد: آلودگی محیط زیست، فرونشست زمین و کمبود جدی آب نباید نادیده گرفته شود و هدفگذاری برای رفع این مشکلات باید در دستور کار باشد.
دکتر رفیعی با بیان اینکه بحران زیست محیطی به موضوعی امنیتی و اقتصادی تبدیل شده است، ادامه داد: ریشهیابی و مقابله با آن نیاز به عزم جدی و خرد جمعی دارد.
به گفته وی نقش دانشگاهها به عنوان کانون تولید علم کلیدی و حیاتی است.
دکتر رفیعی با بیان اینکه علم زمانی ارزشمند است که از مرز مقاله و آزمایشگاه عبور کند، اضافه کرد: کمک به سلامت جامعه و محیط زیست رسالت دانشگاههای نسل چهارمی است و نقش محوری دانشگاهها برای حل مسئله انکار ناپذیر است.
افتتاحیه بیست و هشتمین همایش ملی و نهمین همایش بینالمللی بهداشت محیط با حضور دکتر شینا انصاری معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست ایران، دکتر حسینعلی شهریاری رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، دکتر محمد اسماعیل قیداری رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر انوشیروان محسنیبندپی رییس انجمن علمی بهداشت محیط ایران، دکتر رضا انصاری معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران، دکتر علیرضا مصداقینیا استاد پیشگام مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر محمد رفیعی دبیر علمی و جمعی از مسئولان و فعالان حوزه بهداشت و محیط زیست در تالار امام خمینی(ره) برگزار شد. این همایش به مدت سه روز ادامه دارد و مراسم اختتامیه آن پنجشنبه ۲۷ آذر برگزار میشود.

در جریان این همایش، نشستهای علمی تخصصی متعددی با محورهایی همچون آلودگی هوا و اثرات آن بر سلامت، تغییر اقلیم و سلامت، علوم و مهندسی فاضلاب و همچنین بررسی وضعیت مواجهه، پیامدها و اقدامات پیشگیرانه برگزار میشود.
در بیست و هشتمین همایش ملی و نهمین همایش بینالمللی بهداشت محیط، پیشگامان و چهرههای ماندگار بهداشت محیط ایران معرفی و از آنان تکریم شد.

دکتر منیره مجلسی، دکتر محمد ملکوتیان و دکتر امیرحسین محوی در این مراسم تکریم شدند.
انتهای پیام/
کدخبرنگار:۷۷۰۱س.ق