در همایش معاونان بین‌الملل دانشگاهها مطرح شد:
جذب دانشجویان خارجی مهم‌ترین مسیر بین‌المللی سازی دانشگاهها
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با اشاره به اینکه در منطقه به موفقیت‌هایی در زمینه جذب دانشجویی خارجی دست یافته‌ایم، گفت: جذب دانشجویان خارجی مهم‌ترین مسیر بین‌المللی سازی دانشگاهها است در عین حال اتکا به جذب دانشجو از کشورهای محدود می‌تواند تعارضات بین‌المللی ایجاد کرده و چالش آفرین باشد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، دکتر علیرضا زالی در همایش معاونان بین‌الملل دانشگاههای سراسر کشور، ولادت باسعادت دخت نبی گرامی اسلام و بانوی جلیله‌ی اسلام حضرت فاطمه(س) را تبریک گفت.
وی تقارن ولات حضرت فاطمه(س) با شهادت سردار دلها، شهید حاج قاسم سلیمانی را یادآور شد.
رییس دانشگاه دو راهبرد مهم دولت سیزدهم را مورد توجه قرار داد و افزود: این روزها شاهد ممارست و سخت کوشی حوزه‌های بین‌المللی دانشگاهها برای دستیابی به این دو مولفه‌ی بسیار مهم در سطح آموزش عالی کشور هستیم.
دکتر زالی ادامه داد: بحث اول که با بحث دوم در هم تنیده است، موضوع مرجعیت علمی است و توسط مقام معظم رهبری به عنوان راهبرد اقتدار آفرین مورد توجه و تذکر مستمر است و دوم موضوع دیپلماسی علمی می‌باشد.
وی با بیان اینکه در سالهای اخیر برای تحقق هر دو مولفه‌ی مذکور گامهای بلندی برداشته شده است ادامه داد: طبیعتا این تلاشها کفایت لازم را نداشته و نشست‌هایی از این دست به خوبی می‌توانند کمک کننده باشد تا انشالله در شرایط مطلوبتری در عرصه بین‌المللی سازی آموزش عالی حرکت خود را مستمر ادامه دهیم.
رییس دانشگاه تاکید کرد: در عرصه‌های بین‌المللی سازی جهانی موضوع دانشگاههای کشور و استفاده از دیپلماسی علمی به دلیل فراگیربودن، تنوع، چندجانبه گرایی، ایجاد قدرت‌های نرم در معادلات سیاسی جهانی بسیار مهم و بیش از هر زمان دیگری مورد توجه واقع شده است.
به گفته وی در کنار مولفه‌هایی مثل دیپلماسی رسانه‌ای و فرهنگی، عمده برنامه‌های جهانی در زمینه‌های علمی از محورهای ترویج و ترغیب برای افزایش مراودات جهانی است.
دکتر زالی گفت: طبیعتا در کشورهایی که از مزایای متفاوت ژئوپلیتیکی برخوردارند و زمینه‌های رقابت‌های پرتنش منطقه‌ای برای آنان مهیاتر است، زمینه‌های بروز و ظهور توسعه علمی با هدف تجلی برنامه‌های تنش‌زا و ایجاد آرامش بسیار مورد توجه است و خوشبختانه در سالهای اخیر این مدل از مکانیسم‌های ایجاد الفت‌های بین‌المللی شکل بهتری در منطقه ما گرفته و دیپلماسی علمی راهکار مطلوبی برای رسیدن به این موضوع است.
رییس دانشگاه به تجربه تلخ کرونا اشاره کرد و افزود: در این تجربه جهانی، مسالمت و الفت جهانی بین دانشمندان سراسر دنیا جلوه‌گری کرد، این موضوع نشان داد با روش‌های متداول علمی می‌توان به مشکلات مبتلابه جهانی ورود و زمینه‌های همکاری علمی همگرایانه و فراملی و تعامل بیشتر را فراهم کرد.
وی با بیان اینکه در زمینه تعاملات علمی در عرصه جهانی اتفاقات چشمگیری رخ داده است، خاطرنشان کرد: تعداد دانشجویان بین‌المللی در عرصه جهانی به عدد چشمگیر شش میلیون رسیده اما پیش بینی می‌شود تا پایان سال 2025 این عدد به هشت تا 9 میلیون نفر نیز برسد.
به گفته دکتر زالی نکته بسیار مهم دیگر استحصال اقتصادی ناشی از عملکرد رو به تزاید دانشجویان بین‌المللی است به شکلی که پیش‌بینی می‌شود آینده نزدیک بازاری بالغ بر 300 میلیارد دلار در این حوزه در عرصه جهانی پیش‌بینی شده و قطعا تا سال 2025 این مسئله بر اساس راهبردهای جهانی افزایش چشمگیری پیدا خواهد کرد.
رییس دانشگاه افزود: اهمیت این موضوع جایی مشخص‌تر است که بدانید نگاه کشورهای دنیا به بحث آموزش عالی به عنوان صنعت بسیار مهم، سیال و روبه افزایش است.
وی به موضوعاتی که در بحث پارادایم‌های بین‌المللی سازی مورد توجه است اشاره کرد و افزود: تقریبا موضوع تبادل استاد و دانشجو و برگزاری دوره‌های مشترک حداقلی‌ترین بحث بین‌المللی‌سازی دانشگاهها است، طبیعتا قلمروهای نوینی در عرصه‌های بین‌المللی سازی شکل گرفته و مرزهای نوینی خصوصا ایجاد مرزهای غیرفیزیکی و تکنولوژی‌های نوین آموزشی از جمله مواری است که در حوزه بین‌المللی سازی باید مورد توجه باشد.
وی افزود: یکی از حوزه‌های مهم در موضوع بین‌المللی سازی دانشگاهها موضوعات اقتصادی و حتی ابعاد امنیتی و اجتماعی است. اساتید، دانشمندان و دانشجویان نخبه امروز به شبکه‌های مهاجرت متصل شده‌اند به شکلی که اکثر کشورهای دنیا علاوه بر اینکه برای دانشجویان و اساتید نخبه میزبانی مورد لزوم را فراهم کرده‌اند، برای استارتاپ‌ها و شرکتهای دانش بنیان نیز شرایط مطلوبتری برای فعالیت فراهم می‌کنند.
دکتر زالی خاطرنشان کرد: امروزه با ثبت یک شرکت دانش بنیان حتی در سایزی کوچک می‌توان امکان ورود و مهاجرت شغلی را پیدا کرد بنابراین صرفا افراد به جای دیگری مهاجرت نمی‌کنند بلکه تکنولوژی و شبکه علمی و فناوری منتقل خواهد شد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه رقابت بسیار فشرده‌ای در موضوع دانشجویان بین‌الملل در عرصه جهانی شکل گرفته توضیح داد: این رقابت هم در سطح ملی و هم جهانی وجود دارد ، به طور مثال کشوری همانند ایالت متحده آمریکا با 599 موسسه آموزش عالی برجسته کماکان از جمله کشورهایی است که سهم بالاتری در حوزه پذیرش دانشجوی بین‌المللی دارد و بیش از یک میلیون و 500 هزار دانشجو در ایالات متحده آمریکا از کشورهای مختلف جذب این دانشگاهها شده‌اند و این مسیر همچنان ادامه دارد و هنوز هم 10 دانشگاه برتر آمریکا تقریبا جذابیت بیشتری برای مقصد دانشجویان خارجی در بین کشورها دارد.
وی با اشاره به اینکه بیشترین آمار دانشجویان خارجی در سال 2023 آمریکا را برای تحصیل انتخاب کرده اند، دانشجویانی از کشورهند و چین هستند افزود: در این میان ایران رتبه 10 را دارد و نکته جالب توجه این است که سهم کشور نیجریه از سهم ایران در زمینه دانشجویانی که در آمریکا تحصیل می‌کنند بیشتر است. تقریبا در کشورهایی مثل استرالیا، انگلستان و کانادا نیز بحث‌های جدیدی برای جذب دانشجوی خارجی صورت گرفته و در این کشورها نیز هند، چین و کره جنوبی بیشترین تعداد دانشجوی بین‌الملل را به خود اختصاص می‌دهد.
دکتر زالی گفت: سهم دانشجویان ایرانی در کانادا، رتبه 13 است و دانشگاههای معتبر در این کشور همواره از مقاصد جذاب برای دانشجویان بین‌الملل است.
رییس دانشگاه با بیان اینکه بخشی از روند نزولی دانشجویان برای مهاجرت بین کشورها به اپیدمی کرونا مربوط است اضافه کرد: بخش دیگری از این روند کاهشی نیز به رشد توسعه علمی در داخل کشورها، رشد شرکتهای دانش بنیان، بالارفتن رتبه علمی دانشگاهها در رتبه بندی‌های بین‌المللی جهانی گره خورده است.
دکتر زالی ادامه داد: روند آموزش عالی موضوعات منطقه‌ای را نیز دربر می‌گیرد به طور مثال در کشور ترکیه هشت میلیون دانشجو در حال تحصیلند و نکته جالب اینجاست که بیشترین میزان درصد دانشجوی خارجی در ترکیه دانشجویان سوری با سهم حدود بیست درصد دارند این در شرایطی است که بالاترین تنش سیاسی و دیپلماتیک را با ترکیه دارند.
وی از حضور بیش از 130 هزار دانشجوی خارجی در کشور خبر داد و گفت: با اینکه از 119 کشور دنیا در داخل کشور دانشجو در حال تحصیل‌اند، اما نکته اینجاست که بیشتر این آمار متعلق به دانشجویانی از هندوستان و افغانستان است.
رییس دانشگاه با بیان اینکه اتکا به روند پذیرش دانشجو از کشورهای محدود می‌تواند، روند بین‌المللی سازی را دچار چالش کند ادامه داد: این موضوع می‌تواند در تعارضات بین‌المللی و تفاهم‌نامه‌های مربوطه چالش آفرین باشد بنابراین تنوع در روند جذب دانشجویان بین‌المللی به نوعی میزان آسیب پذیری را کاهش خواهد داد.
دکتر زالی از پیشرفت‌های علمی اخیر کشور و بالارفتن سهم دانشگاهها در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی خبرداد و افزود: رشد چند پله‌ای کشور در زمینه نشریات بین‌المللی و نمایه شدن در سایت اسکوپوس و وب آف ساینس از این موارد است. وی افزود: علیرغم اینکه رتبه 15 تولید علم متعلق به ایران است ولی در حوزه سایتیشن جایگاه ممتازتری داریم و آن رتبه 14 جهانی است.
رییس دانشگاه در ادامه پیشنهاد کرد: باتوجه به اینکه در نظام آموزش عالی کشور سطح‌بندی‌هایی وجود دارد، بسیاری از دانشجویان خارجی با سردرگمی مواجه‌اند، بنابراین لازم است با همکاری وزارتخانه‌های بهداشت و علوم و همچنین دانشگاههای سراسر کشور در حوزه بین‌المللی سازی یکسان سازی انجام شود چرا که برخی از دانشجویان خارجی با نظام وزارت بهداشت و آموزش عالی آشنا نیستند، پیشنهاد این است که کمیته مشترکی بین وزارتخانه‌ها شکل بگیرد با این راهکار می‌توانیم مشترکا میزبان دانشجویان بین‌المللی باشیم.
توانمندسازی بخش‌های فعال در حوزه بین‌الملل یکی دیگر از پیشنهادات دکتر زالی برای تقویت این حوزه بود. وی افزود: یکی از چالش‌های بین‌المللی سازی، ناکافی بودن آموزشهای کارشناسان این حوزه است، باید برنامه‌های توانمندسازی برای پرسنلی که مستقیما با دانشجویان خارجی در ارتباطند اجرا شود، همچنین اجرای برنامه‌های مشترک تسهیل‌یافته در سطوح بالاتر مثل وزارت خارجه، اداره گذرنامه نیز از راهکار موثر برای جذب دانشجویان خارجی است.
دکتر زالی با اشاره به اینکه کشورهایی که فرصت‌های شغلی برای دانشجویان بین الملل ایجاد می‌کنند، کشورهای جذاب‌تری هستند تاکید کرد: به طور مثال در کانادا فرصت کار دانشجویان بین الملل به تمام وقت ارتقا پیدا کرده، ضمن اینکه اختصاص اقامت و فرصت شغلی به دانشجویان خارجی پیشنهاد جذابی برای روند افزایشی این حوزه است.
رییس دانشگاه پیشنهاد کرد: می‌توان با رعایت چارچوب‌های اقتصادی و ملاحظات ملی برای نخبگان و برگزیدگان بین‌المللی شرایط شغلی مناسبی ایجاد کنیم.
دکتر زالی گفت: به راحتی با همکاری وزارت علوم و وزارت بهداشت می‌توانیم، نیازهای آموزشی جذاب را در منطقه بررسی کنیم به طور مثال رشته مامایی و یا دندانپزشکی از جمله نیازهای منطقه است بنابراین سرمایه‌گذاری در ایجاد عرصه‌های آموزشی در چنین رشته‌هایی برای جذب دانشجویان منطقه‌ای از جذابیت بالایی برخوردار است.
وی موضوع فناوری را مورد توجه قرار داد و افزود: توجه به ابرچالش‌های جهانی، شکل گیری رشته‌های نوین و یا فناوری همگرا و رشته‌های بین بخشی می‌تواند در جذب دانشجوی خارجی موثر باشد. به گفته دکتر زالی در بازار امروز جهانی باروش‌های متعارف سنتی و تدریسی خصوصا با کوریکولوم‌های موجود نمی‌توان در این حوزه پیشرو بود. باید با نیم نگاهی به تغییرات شگرف فراسو در حوزه نیازهای جهانی مثل محیط زیست، بیماریهای نوظهور وبیابان زایی و تغییرات اقلیمی با نگاهی به این ابرچالش‌ها و تغییرات در ترندهای جهانی بیش از پیش راهکارهای تسهیل یافته و با دیوان سالاری کمتر در دستور کار باشد.
رییس دانشگاه تاکید کرد: در جنگ سرد علم و فناوری یکی از نکات برجسته منازعات بود و در این در شرایطی است که در قرن 21 پیوند بین علم و سیاست عمیق‌تر شده است، باید در کنار توسعه علمی به اقتصاد ملی هم توجه داشته باشیم، باید در کنار حکمت،عزت ومصلحت ملی به موضوعات بین‌المللی سازی هم توجه کنیم.
دکتر زالی با اشاره به اینکه موضوعی که در سالهای آتی می‌تواند کشور را دچار چالش کند بحث اعتبار بخشی در سطح جهانی است ادامه داد: اخیرا تجربه افتخارآمیزی کسب کردیم، بزرگترین فدراسیون جهانی آموزش علوم پزشکی ضمن بازدید از روند فعالیت‌ها و آموزشهای دانشگاههای علوم پزشکی، بعد از اعتبار بخشی و بررسی‌های سخت گیرانه در حوزه آموزش علوم پزشکی کشور، برای 10 سال این آموزش‌ها را مورد تایید قرار داد، این دستاورد ارزنده برای ایرانیان و اساتید کشور مایه افتخار است.
وی ادامه داد: این آمادگی به فدراسیون جهانی آموزش علوم پزشکی اعلام شده که کشور می‌تواند در سطح منطقه‌ای در سطوح تحصیلات تکمیلی در حوزه اعتبار بخشی منطقه‌ای فعالیت کند.
رییس دانشگاه با بیان اینکه اندیشمندان و اساتید کشور اقتدار قدرت علمی و نرم ایران را رقم زده‌اند خاطرنشان کرد: در حال حاضر، دیپلماسی علمی و قدرت نرم مورد توجه است، این مهم نقطه عطف وکانونی جذب دانشجویان بین‌المللی و تعامل بیشترعلمی با سایر کشورهاست.
جذب 320 هزار دانشجوی بین‌المللی چشم‌انداز آتی جمهوری اسلامی ایران
در ادامه این نشست دکتر هاشم داداش‌پور معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان نیز با اشاره به اینکه برگزاری نشست‌های مشترک به استفاده حداکثری از منابع و افزایش نفوذ معنوی کشورکمک خواهد کرد، ظرفیت‌های بالای علمی جمهوری اسلامی در دنیا را مورد توجه قرار داد.
وی با اشاره به ضرورت جذب دانشجویان بین‌المللی با هدف افزایش زمینه‌های علمی و دانشگاهی گفت: فرصت‌های بی‌بدیلی در منطقه برای جذب و پذیرش دانشجوی خارجی وجود دارد که هرگونه بی‌توجهی به استفاده از این ظرفیت توجیه منطقی ندارد.
معاون وزیر علوم ادامه داد: در برنامه هفتم توسعه جذب 320 هزار دانشجوی بین‌المللی چشم‌انداز آتی جمهوری اسلامی ایران است بنابراین با توجه به فاصله معنادار با این عدد باید بیش از پیش دراین حوزه فعالیت کنیم.
به گفنه دکتر داداش‌پور جذب دانشجوی بین‌المللی یکی از اجزای دسترسی به مرجعیت علمی است. وی ادامه داد: در دنیا برای جذب دانشجوی بین‌الملل الگوهای مختلف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، علمی و آموزشی وجود دارد و این درشرایطی است که صرفا استفاده از یک الگو برای بین‌المللی‌سازی دانشگاها راه به جایی نمی‌برد.
توجه به رویکردهای الهام بخش و برقراری پیوند عمیق‌تر بین سیاست‌های حاکمیت و دانشگاهها از دیگرمواردی بود که معاون وزیر علوم به آن اشاره کرد و گفت: بی‌تردید بدون استراتژی هدفمند و روشن فعالیت‌ها در این زمینه ابتر خواهد ماند.
تعریف تنوع ملیتی درجذب دانشجوی خارجی، مبادله استاد و دانشجو، اجرای برنامه‌های عملیاتی بعد از انعقاد تفاهم‌نامه‌ها و انعطاف پذیری در اجرای برنامه‌های آموزشی از جمله مواردی بودکه دکتر داداش‌پور به آن اشاره کرد.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، همایش سراسری مدیران بین‌المللی دانشگاههای کشور با حضورمسئولان حوزه بین‌الملل دانشگاه، مسئولان و نمایندگان وزارت علوم و جمعی از مدیران برگزارشد.
انتهای پیام/
کدخبرنگار:7701س.ق
